چند توصیه برای والدینی که کودکان آسمانی دارند

1- با والدين ديگر صحبت كنيد و از كمك آنها بهره بگيريد. مادري حكايت مي‌كند كه : 22 ساعت بعد از اينكه از تشخيص نهايي در مورد دخترم آگاه شدم، مردي كه پدر يك كودك استثنايي بود به من گفت: "ممكن است كه حالا نتواني بفهمي ولي زماني متوجه خواهي شد كه داشتن يك دختر استثنايي يك بركت است." يادم مي‌آيد كه سخن اين مرد مرا بسيار گيج و متحير كرد و در آن زمان مانند هدية بي‌ارزشي در نظرم جلوه كرد، هرچند كه اولين چراغ اميد را هم در دل من روشن كرد. او از اميد به آينده برايم گفت و به من اطمينان داد كه برنامه‌هاي مختلف براي پيشرفت و مراجع زيادي براي كمك به من و طفلم وجود دارند. اولين توصيه اينكه سعي كنيد خانواده‌اي را كه داراي فرزند استثنايي هستند پيدا كرده و از آنها كمك و راهنمايي بگيريد.
2- توصية دوم اينكه با همسر، خانواده و وابستگان نزديك و مهم خود در اين مورد صحبت كنيد. اكثراً ديده مي‌شود كه والدين در مورد احساسات خود راجع به مشكلات فرزندانشان صحبت نمي‌كنند. گاهي يكي از والدين نگران است كه نمي‌تواند منبع تسكين و يا قدرتي براي همسرش باشد. هرچه پدر و مادر در مواقع حساس مانند مواجه با مشكلات فرزندان خود با يكديگر صحبت كنند، بهتر مي‌توانند روحية يكديگر را تقويت كرده و هر دو از قدرت بيشتري برخوردار شوند. البته بايد توجه داشت كه هر يك از والدين ممكن است نقطه نظرات مخصوص به خود را داشته باشد و آنچه كه يكي از طرفين حس كرده و يا به آن عكس العمل نشان داده ضرورتاً نبايد مانند همسرش باشد. سعي كنيد احساسات خود را براي همسرتان توضيح دهيد، سعي كنيد در مواردي كه مشاهدات شما يكسان نيست يكديگر را درك كنيد.
اگر فرزندان ديگري در خانواده هستند، با آنها هم صحبت كنيد و از احتياجات آنها هم آگاه شويد. اگر در موقعيتي قرار داريد كه قادر به صحبت كردن با آنها و جواب دادن به احتياجات روحي آنها نيستيد، فرد يا افراد ديگري از فاميل را كه قادر به برقراري يك رابطة خوب با فرزندانتان هستند انتخاب كنيد كه آنها اين ارتباط لازم را برقرار كنند. با افراد ديگري كه در زندگي شما نقش مهمي دارند، مانند يك دوست خوب و يا حتي والدين خودتان صحبت كنيد. پدر و مادرهايي كه با چنين بحراني مواجه مي‌شوند گرايش زيادي به انزوا طلبي پيدا كرده و معمولاً دوست ندارند كه در مورد مشكلشان با ديگران صحبت كنند. اما داشتن دوستان قابل اعتمادي كه بتوانند بار سنگين روحي شما را سبك كنند بسيار سودمند مي‌باشد.
3- توصية سوم اينكه بيشتر بر جنبه‌هاي مثبت زندگي خود تكيه كنيد. هر فردي ممكن است با مراجعه به افراد مختلف بتواند قواي مثبت خود را تزايد بخشد. يك نفر با رفتن نزديك فرد روحاني، ديگري با ديدار و صحبت با يك دوست و فرد ديگر با مراجعه به مشاور خانوادگي. اگر هر كدام از اين افراد قبلاً در زندگي باعث تسكين روحي براي شما بوده‌اند، به آنها مراجعه كنيد و حتي شايد لازم باشد كه منابع جديدي براي خود بيابيد. يك مشاور بسيار مجرب دستورالعملي براي زندگي در موارد بحراني به من داد: " هر روز صبح كه برمي‌خيزي و خود را در قبال وضعيتي كه داري ناتوان احساس مي‌كني، مشكلت را به درگاه خداوند ببر، چه كه او را مي‌شناسي و درك مي‌كني، پس آنگاه روزت را آغاز كن." هر وقت دچار احساسات دردناك و غم انگيز شديد، بايد با يك نفر تماس بگيريد. مي‌توانيد به كسي تلفن كنيد، نامه بنويسيد و يا حتي وسيله‌اي پيدا كنيد و به منزل آن شخص معين رفته و حتماً با او در مورد درد خود صحبت كنيد. دردي كه در موردش صحبت شود مانند آن است كه تقسيم شود و سنگيني آن هرگز به اندازة تحمل آن به تنهايي نخواهد بود. گاهي مشاوره هاي روانپزشكي تجويز مي‌شود و اگر اين در مورد شما صدق مي كند، اين راه كمك را به روي خود نبنديد.
4- توصية چهارم آنكه هر روز را براي همان روز زندگي كنيد. ترس و نگراني از آينده مي تواند انسان را فلج كند. اگر شما جملاتي مانند: " بعد چه خواهد شد؟ " و يا " چطور خواهد شد اگر . . . " را در مورد آينده كنار بگذاريد، مي توانيد واقعيت روز را در نظر گرفته و سعي در برطرف كردن مشكلات همان روز كنيد. با اينكه باورش مشكل به نظر مي‌رسد، اما هر روزه اتفاقات خوبي هم مي‌افتد كه باعث دلخوشي انسان مي‌شود و نگراني در مورد آينده فقط قواي محدود انسان را تحليل مي‌برد. سعي كنيد كه هر روز را براي خود آن روز زندگي كنيد و از خوبي هايش لذت ببريد.
5- توصية ديگر آنكه اصطلاحات مربوط به مسائل فرزندتان را ياد بگيريد. اگر كسي در مورد فرزندتان اصطلاح خاصي را بكار برد كه شما معني آنرا نمي‌فهميد، خجالت نكشيد و معني آنرا بپرسيد. حتي صحبت طرف را قطع كنيد و در مورد معني آن اصطلاح خاص سؤال كنيد و توضيح كافي بگيريد.
6- ششمين توصيه اينكه تا مي‌توانيد در رابطه با مشكل فرزندتان اطلاعات جمع‌آوري كنيد. بعضي از والدين اطلاعات زيادي جمع مي‌كنند و بعضي ديگر نسبت به اين موضوع بي‌توجه مي مانند. نكتة مهم اين است كه شما در پي اطلاعات صحيح و دقيق باشيد. از سؤال كردن نترسيد زيرا اين اولين قدم به سوي درك بيشتر از موقعيت فرزندتان مي‌باشد. يادگيري نحوة جمع‌آوري اطلاعات مي‌تواند در آينده خيلي براي شما مفيد باشد. يك روش خوب اينست كه قبل از رفتن پيش پزشك و يا قبل از رفتن به جلسه‌اي سئوالات خود را روي صفحه بنويسيد و در ضمن صحبت در نزد پزشك و يا در جلسه هم اگر سؤالات ديگري برايتان مطرح شد، آنها را هم روي كاغذ بياوريد. به اين ترتيب هيچ سؤالي را فراموش نخواهيد كرد و براي تمام سئوالاتتان هم مي‌توانيد جوابي بگيريد. بخاطر داشته باشيد كه گزارشهاي تشخيص بيماري، گزارش پيشرفت مداوا و گزارش ارزيابي‌ها را بخواهيد و نگهداري كنيد. تمام اوراق مربوط به كودك را كه از طرف پزشك، معلم و يا تراپيست به شما داده شده است مرتب نگه داريد. براي اينكار مي‌توانيد از يك كلاسور استفاده كنيد. اين اطلاعات و اوراق در آينده مي‌توانند براي كودك شما بسيار مفيد باشند. اگر شما ذاتاً آدم مرتبي نيستيد، حداقل همة اوراق را در يك جعبة مخصوص نگه‌داريد كه در موقع لزوم به آنها دسترسي داشته باشيد.
7- توصية ديگر اينكه نترسيد و خجالت نكشيد. بسياري از والدين در برابر افراد متخصص مانند پزشك، معلم و يا متخصصين ديگر احساس كفايت لازم براي پرسش و تحقيق در مورد وضعيت فرزندشان را نمي‌كنند. شما نبايد براي گرفتن اطلاعات از آنها عذرخواهي كنيد و احساس كنيد كه با سؤالات خود مزاحم آنها شده‌ايد. يادتان باشد كه مسأله فرزند شما مطرح مي‌باشد و موقعيت او تأثير زيادي در زندگي ‌شما و خود او دارد. بنابراين مهم است كه در حد امكان در مورد موقعيت خود و فرزندتان بدانيد.
8- از بروز احساسات خود وحشت نداشته باشيد. خيلي از والدين مخصوصاً پدرها از بروز احساسات خود جلوگيري مي‌كنند زيرا عقيده دارند كه نشان دادن عواطف دليل بر ضعف آن‌هاست. قويترين پدراني كه داراي كودكان استثنائي هستند آنهايي هستند كه از بروز احساسات و عواطفشان ترس و شرم ندارند.
9- ياد بگيريد كه با عصبانيت و تلخكامي هاي خود كه بطور طبيعي به شما دست مي‌دهند روبرو شويد. اگر خوب دقت كنيد متوجه مي شويد كه به علت استثنائي بودن فرزندتان بايد تجديد نظر كلي در آرزوهاي خود براي اين كودك كرده و اين مسأله خود مي تواند باعث عصبانيت و تلخكامي در شما بشود. شما بايد ياد بگيريد كه با آنها كنار بياييد و حتي اگر لازم باشد از متخصصين در اين زمينه كمك بگيريد. با اينكه تجسم آيندة بهتر در اين مرحله براي شما مشكل است، ولي بدانيد كه روزي خواهد آمد كه زندگي شما بهتر خواهد شد و روزي خواهد آمد كه شما با ديد مثبت به زندگي نگاه كنيد. با تشخيص احساسات منفي خود، بهتر مي‌توانيد خود را براي مبارزات آتي تجهيز كنيد و ديگر مرارت و عصبانيت، از نيرو و قدرت ابتكار شما نمي‌كاهد.
10- به هر چيزي از ديد مثبت نگاه كنيد. تمركز بر جنبه‌هاي مثبت ، ارزش نكات منفي را كم كرده و انسان مي‌تواند راحت‌تر با زندگي كنار بيايد. روحية مثبت يكي از باارزش‌ترين سلاحها در مواجهه با مشكلات است. بدانيد كه هميشه نكتة مثبتي در مورد هر آن‌چه كه اتفاق مي‌افتد وجود دارد. مثلاً خانمي گفته است كه: "در ضمن تشخيص استثنايي بودن فرزندم، به من گفتند كه اين بچه از سلامتي جسمي فوق‌العاده‌اي برخوردار است. هنوز هم او بچة بسيار سالمي است و نداشتن مشكل جسماني او نعمتي براي من محسوب شده است."
11- هميشه واقع بين باشيد. واقع بين بودن و در تماس دائمي بودن با واقعيت، يعني پذيرش زندگي آنطور كه هست. يعني تشخيص اينكه بعضي چيزها را در زندگي مي توان تغيير داد و بعضي ديگر قابل تغيير نيستند. كار مهم در زندگي همة ما اينست كه ياد بگيريم چه چيزهايي را ما مي‌توانيم تغيير دهيم و بعد تمام سعي خود را در اين راه بكار بگيريم.
12- يادتان باشد كه زمان در دست شماست. زمان مرهم خيلي از زخمهاست، البته اين بدان معنا نيست كه تربيت كردن و زندگي كردن با يك كودك استثنايي كار آسانيست. اما به مرور زمان با انجام اقدامات مختلف مي‌توان بار اين مشكل را سبك‌تر كرد.
13- براي فرزند خود برنامه‌ريزي كنيد، با استفاده از كلاسهاي مختلف آموزشي، ورزشي و تفريحي مي‌توانيد مقداري از وقت كودك خود را پر كنيد. اينكار هم براي كودك مفيد است و هم به والدين فرصتي مي‌دهد كه در اين فاصله به كارهاي ضروري خود بپردازند. حتي در خانه هم مي توان به طرق مختلف برنامه‌هايي براي كودكان ترتيب داد كه در ساعات بخصوصي سرگرم باشند و بيشتر موجبات آسايش پدر و مادر فراهم آيد.
14- از خودتان هم مواظبت كنيد. در مواقع گرفتاري و فشار زياد، افراد واكنش‌هاي متفاوتي از خود نشان مي دهند. چند توصية عمومي ممكن است به شما هم كمك كند:
الف- به اندازه كافي استراحت كنيد.
ب- به اندازه كافي غذا بخوريد.
ج- زماني را براي خود اختصاص دهيد.
د- از ديگران براي حمايت روحي و رواني كمك بگيريد.
15- از ترحم شديداً اجتناب كنيد. احساس ترحم و دلسوزي براي خود و تجربه كردن احساس ترحم از طرف ديگران و حتي ترحم نسبت به كودك، خود در واقع باعث عدم كارآيي و ناتواني شما مي گردد. شما به ترحم احتياج نداريد. در حقيقت همدردي، يعني توانايي درك موقعيت و احساس شما از طرف ديگران چيزيست كه بايد در رابطه‌هاي شما با آنها مورد توجه قرار گيرد.
16- بايد تصميم بگيريد كه چطور با ديگران كنار بياييد. در اين دورة حساس ممكن است كه شما از واكنش هاي مردم نسبت به خود و فرزندتان دچار غم و اندوه و يا عصبانيت شويد. بايد بدانيد كه بسياري از اين واكنشها ناشي از عدم آگاهي آنان و در نتيجة ترس آنها از چيزيست كه در موردش اطلاعات كافي ندارند. در اكثر موارد مردم نمي‌دانند كه در چنين موقعيتهايي بايد چه بگويند و چه بكنند و به اين دليل رفتار نامناسبي از خود نشان مي دهند. از قبل فكر كنيد و خود را آماده كنيد كه چطور مي خواهيد با چنين موقعيت‌هايي كنار بياييد و در نتيجه انرژي خود را بيهوده صرف مردمي نكنيد كه رفتارشان مورد دلخواه شما نيست.
17- سعي كنيد كه برنامة روزانة خود را بطور عادي و هميشگي نگه‌داريد. خانمي نصيحت مادرش را اينگونه بيان مي‌كند: " وقتي مشكلي به وجود مي آيد و نمي‌داني كه چه كاري در اين مورد انجام دهي، كاري را كه هميشه و بطور روزمره مي كرده‌اي انجام بده تا چارة مشكل پيدا شود." اين تمرين، تداوم و احساس طبيعي بودن در انسان را در مواقع بيقراري بوجود مي‌آورد.
18- يادتان باشد كه اين كودك استثنايي فرزند شماست. اين كودك فرزند شما بوده و خواهد بود. فرض كنيم كه اين كودك از نظر رشدي با كودكان ديگر فرق دارد، اما اين مسأله از ارزش كودك شما نمي كاهد. او موجوديتش از انسانهاي ديگر كمتر نبوده و از اهميت كمتري برخوردار نيست و كمتر از ديگر اطفال هم به مهر و محبت و پرستاري شما نياز ندارد. كودكتان را دوست داشته باشيد و از وجودش لذت ببريد. اول، فرزند بودن او مهم است و معلوليتش در درجه دوم اهميت قرار مي‌گيرد. اگر كمي آرامش داشته باشيد و از توصيه‌هايي كه در اين مقاله ذكر شد يك به يك استفاده كنيد، بهترين كارها را براي خود كرده ايد و كودكتان هم از آن بهره‌مند مي شود، و از همه مهمتر شما مي توانيد با اميد به آينده نگاه كنيد.
19- بدانيد كه شما تنها نيستيد. احساس تنهايي در زماني كه تشخيص استثنايي براي كودكي داده مي‌شد يك احساس عمومي است همانطور كه قبلاً ذكر شد، توصيه‌هاي زيادي براي كنار آمدن با تنهايي و انزوا طلبي وجود دارد. دانستن اينكه بسياري از انسانهاي ديگري هم مشابه تجربه شما را داشته‌اند، چشم‌هاي شما را به راههاي اميد و كمك‌هاي سازنده‌اي كه براي شما و فرزندتان وجود دارد باز كرده و از همه مهمتر احساس خوشايند ديگري هم به شما مي دهد و آن اينكه:
تنها شما نيستيد ! !