کودکان استثنایی گروهی از کودکان هستند که از نظر رفتاری ، هوشی ، بدنی ، روانی و یا سایر خصوصیات رشدی از حد کودکان عادی بالاتر یا پایین ترند . این افراد احتیاج کامل به برنامه های خاص آموزش و پرورش دارند تا با استفاده از این فرصت به حداکثر توان خویش برسند و کلیه استعدادهای بالقوه آنها به صورت بالفعل درآید . کودکان استثنایی شامل گروههای بسیاری هستند که در ذیل برای نمونه به شش گروه آنها اشاره می کنیم :
1- تیزهوشان ( سرآمدها )
2- عقب ماندگان ذهنی
3 – ناشنوایان و نیمه شنوایان
4 – نابینایان و نیمه بینایان
5- معلولین جسمی
6 – کودکان دارای اختلالات رفتاری(ناسازگار)
در ضمن تعدادی از کودکان به آموزشهای ویژه نیاز دارند مثل عقب ماندگان تحصیلی ، کودکان دارای اختلالات یادگیری ، کودکان چند معلولیتی که دراری دو یا چند معلولیت می باشند و کودکان مرزی